W związku panującym aktualnie stanem epidemii przesunięciu uległy terminy do wprowadzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych. Zatem, firmy zatrudniające co najmniej 50 osób (wg stanu na dzień 31 czerwca 2019 r.) oraz firmy zatrudniające co najmniej 20 osób (wg stanu na dzień 31 grudnia 2019 r.) mają obowiązek zawarcia umów o zarządzania PPK najpóźniej do dnia 27 października 2020 r. oraz umów na prowadzenie PPK najpóźniej do dnia 10 listopada 2020 r.
W teorii PPK powstały aby wspierać pracowników w długoterminowym gromadzeniu oszczędności, bowiem oszczędności te tworzone są wspólnie przez pracowników, pracodawców i państwo. Jak będzie w rzeczywistości, zobaczymy.
Kwota oszczędności wpłacana przez pracownika to 2 % wynagrodzenia brutto (wpłata podstawowa), może on dobrowolnie podwyższyć tę kwotę wpłacając maksymalnie kolejne 2 % (wpłata dodatkowa).
Czyli wpłata pracownika to 2% wynagrodzenia brutto + ewentualnie kwota dodatkowa w wysokości max. 2 % wynagrodzenia brutto. Zatem kwota maksymalna wpłacana przez pracownika to 4 % wynagrodzenia brutto. Przy czym, jeżeli wynagrodzenie pracownika osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia to wpłata podstawowa pracownika może być niższa niż 2 %, ale nie może wynosić mniej niż 0,5 %.
Pracodawca z kolei wpłaca 1,5 % wynagrodzenia pracownika brutto i również może on dobrowolnie podwyższyć tę kwotę wpłacając maksymalnie kolejne 2,5 % jako wpłatę dodatkową. Czyli wpłata pracodawcy to 1,5 % wynagrodzenia pracownika brutto + ewentualnie kwota dodatkowa w wysokości max. 2,5 % wynagrodzenia pracownika brutto. Zatem kwota maksymalna wpłacana przez pracodawcę to również 4 % wynagrodzenia pracownika brutto.
Od Państwa otrzymamy natomiast 250 zł na powitanie i 240 zł co roku.
Wydatki poniesione przez pracodawcę na PPK stanowią koszty uzyskania przychodu, natomiast wpłaty pracodawcy nie stanowią podstawy naliczania składek ZUS.
Wdrożenie PPK nie jest procesem wielce skomplikowanym, niemniej jednak nie warto zostawiać go na ostatnią chwilę z uwagi na konieczność dostosowania systemu kadrowo-płacowego do obowiązku naliczania stosownych wpłat na PPK m.in. w zakresie nowych składników płacowych, raportowania do instytucji zarządzającej, raportowania na potrzeby wewnętrzne pracodawcy czy pracowników oraz konieczność poinformowania pracowników o przysługujących im uprawnieniach i obowiązkach.
W porozumieniu z zakładową organizacją związkową, lub w razie jej braku z reprezentacją pracowników, należy wybrać instytucję finansową, która będzie gromadziła i inwestowała środki w ramach PPK. Warto zwrócić uwagę na doświadczenie takiej instytucji w inwestowaniu środków. Szczegółowy wykaz instytucji finansowych znajduje się na stronie internetowej Komisji Nadzoru Finansowego.
Wybrana przez pracodawcę instytucja finansowa może zostać przez niego zmieniona. Umowa o zarządzanie PPK zawierana jest w formie elektronicznej i będzie utrwalona na trwałym nośniku, nie później niż 10 dni roboczych przed zawarciem umowy o prowadzenie PPK. PPK prowadzone się dla wszystkich pracowników, którzy ukończyli 18 lat, a nie ukończyli 55 lat. W przypadku pracowników którzy ukończyli 55 lat, a nie ukończyli 70 lat prowadzenie PPK następuje wyłącznie na ich wniosek.
Rozpoczęcie wpłat na PPK następuje od miesiąca następującego po miesiącu zawarcia umowy o prowadzenie PPK. Pracodawca oblicza i przekazuje wpłaty przekazywane przez pracownika i przez siebie do instytucji finansowej w terminie do 15 dnia miesiąca, w którym zostały obliczone i pobrane. Dopłaty od Państwa przekazywane będą przez Polski Fundusz Rozwoju S.A.
Pracownik może w każdej chwili zrezygnować z dokonywania wpłat i w każdej chwili wznowić ich dokonywanie. Żadna z tych czynności nie wymaga przez pracodawcę zmiany umowy o prowadzenie PPK. W przypadku ponownej deklaracji dokonywania wpłat, wpłaty wykonuje się od miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik złożył deklarację o ponownej chęci dokonywania wpłat. Rezygnacja z dokonywania wpłat przez pracownika powinna być złożona na wzorze deklaracji opracowanym przez Ministerstwo Finansów, natomiast wniosek o ponowne dokonywanie wpłat wystarczy złożyć w formie pisemnej.
Pracownik może w dowolnym momencie złożyć wniosek o zwrot wszystkich środków zgromadzonych w PPK. Jednakże taki zwrot nastąpi wyłącznie na zasadach ściśle określonych w ustawie o PPK.
Przed ukończeniem 60 lat przez pracownika, możliwe jest dokonanie przez niego wypłaty środków zgromadzonych w PPK w następujących przypadkach:
- na pokrycie wkładu własnego w związku z zaciągnięciem kredytu na budowę domu czy kupno mieszkania – do 100% wartości środków, z obowiązkiem zwrotu w ciągu 15 lat;
- w związku z poważnym zachorowaniem pracownika, jego małżonka lub jego dziecka – wielokrotna wypłata 25 % środków na podstawie zaświadczenia lekarskiego, bez obowiązku ich zwrotu.
PPK nie muszą wprowadzać: osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, o ile nie zatrudniają osób będących osobami zatrudnionymi w rozumieniu ustawy o PPK; osoby fizyczne, które zatrudniają w zakresie niezwiązanym z ich działalnością gospodarczą inne osoby fizyczne w zakresie niezwiązanym z działalnością gospodarczą tych osób tj. np. osoby zatrudniające dorywczą pomoc domową czy osoby zatrudniające opiekunki do dzieci; mikroprzedsiębiorcy, którym wszystkie zatrudnione osoby złożyły deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat na PPK; pracodawcy, którzy prowadzą PPE (pracownicze plany emerytalne) oraz naliczają i odprowadzają z tego tytułu składki podstawowe w wysokości co najmniej 3,5 % wynagrodzenia, jeżeli do PPE przystąpiło co najmniej 25 % zatrudnionych osób.
Pozostałe podmioty zatrudniające oraz jednostki sektora finansów publicznych mają obowiązek wdrożenia PPK do dnia 1 stycznia 2021 r.
Autor: Justyna Szyszkowska-Rafalska